معرفی الگوریتم هماتولوژیکی و مولکولی در تشخیص کمبود فاکتور سیزده در آزمایشگاههای ایران

هدف: کمبود فاکتور سیزده یک اختلال خونریزی دهنده بسیار نادر است که در ایران شیوعی 12 برابری در مقایسه با جمعیت عمومی جهان دارد. الگوریتم استانداردی که توسط کمیته بین‌المللی ترومبوز و هموستاز برای تشخیص دقیق و طبقه‌بندی کمبود فاکتور سیزده پیشنهاد شده  است به دلیل عدم سرمایه‌گذاری مناسب و عدم راه اندازی آزمایشات در ایران، تمام بخشهای این الگوریتم نمی‌تواند برای بیماران ایرانی استفاده شود. این مطالعه قصد دارد با ارائه یک الگوریتم متناسب، به تشخیص دقیق و سریع بیماری بپردازد که منجر به کاهش هزینه‌های تشخیصی و درمانی برای این بیماری در ایران می‌گردد. روش بررسی: تمامی مقالات منتشر شده در زمینه کمبود فاکتور سیزده در ایران و  جهان با استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی ,Science Direct  Google Scholar ,PubMed مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: با توجه به امکانات موجود در کشور، استفاده از الگوریتم پیشنهادی این مقاله که براساس امکانات آزمایشگاهی، بررسی علائم بالینی و سابقه خانوادگی افراد طراحی شده است، منجر به تشخیص بموقع بیماران مبتلا به کمبود فاکتور سیزده با هزینه‌ای بسیار کم می شود. نتیجه‌گیری: هر چند کمیته ISTH الگوریتم استانداردی برای تشخیص کمبود فاکتور سیزده ارائه داده است اما با  توجه به هزینه‌های بالای این الگوریتم و نیز تعداد محدود بیماران مبتلا به کمبود فاکتور سیزده در ایران و سرمایه گزاری کم در این زمینه،  امکان پیاده سازی آن در حال حاضر در کشور مقدور نیست. این مطالعه الگوریتمی را پیشنهاد می‌کند که با امکانات و شرایط کشور سازگاری داشته و قابل اجرا است. با اجرای این الگوریتم و ممکن سازی تشخیص بیماران دارای کمبود فاکتور سیزده، امید است نسبت مرگ و میر در بیماران ایرانی  ناشی از این بیماری کاهش پیدا کند.